ప్రధాన కంటెంట్‌కు దాటవేయి

తెలుగు భాష

 * మాండలికమును బట్టి భాష 4 రకాలు 

1) పూర్వ మాండలికం గల జిల్లాలు -శ్రీకాకుళం, విజయనగరం, విశాఖపట్నం 

2) మధ్య మాండలికం గల జిల్లాలు - ఉభయ గోదావరి, కృష్ణ, గుంటూరు. 

3) దక్షిణ మాండలికం గల జిల్లాలు - నెల్లూరు, ప్రకాశం, రాయలసీమ 

4) ఉత్తర మాండలికం గల జిల్లా - తెలంగాణ 

* కేంద్ర ప్రభుత్వం ప్రాచీన హోదా కల్గించిన భాషలు

1) సంస్కృతం 2) తమిళం 3)కన్నడం 4) తెలుగు

* రూపాన్ని బట్టి భాషలు 3 రకాలు 1) వాగ్రూపం  

2) లిఖిత రూపం 3)సంకేత రూపం

* తెలుగు భాషలో మార్పులు 3 రకాలు

1) గ్రాంథిక భాష  - చిన్నయసూరి రచనలు

2) సరళ గ్రాంథిక భాష - చిలకమర్తి, పానుగంటి,నాయని కృష్ణకుమారి రచనలు

3) వ్యవహారిక భాష - కందుకూరి, గురజాడ, గిడుగు రామ్మూర్తి  రచనలు

* త్రిలింగ దేశం (తెలుగు) : శ్రీశైలం, ద్రాక్షారామం, కాళేశ్వరం అనే మూడు లింగాల మధ్య గల ప్రదేశం

* అజంత భాష - అచ్చుతో పదాలు ముగియటాన్ని అజంత భాష అంటారు. తెలుగు భాష అజంత భాష

సీత - "త" లో అ అనే అక్షరం ఉంది

* ఇటలీ భాష కూడా అజంత భాషే

* విదేశీయులు తెలుగు భాషను "ఇటాలియన్ ఆఫ్ ది ఈస్ట్" అని అన్నారు.

* దేశభాషలందు తెలుగు లెస్స" అని 15 వ శతాబ్దంలో శ్రీనాథుడు క్రీడాభిరామంలోనూ, 16 వ శతాబ్దంలో శ్రీకృష్ణ దేవరాయలు ఆముక్త మాల్యదలోను అన్నారు 

* భారత రాజ్యాంగం గుర్తించిన భాషలు 22

* భారతదేశంలో మొత్తం భాషలు 1652

* ప్రపంచంలో తెలుగు భాష 16 వ స్థానంలో ఉంది 

* ప్రపంచంలో ఏడు వేల (7000) భాషలున్నా మాట్లాడే భాషలు 2796  

* సామెతను - నానుడి,లోకోక్తి,సుద్దులు,జనశ్రుతి  అంటారు. * ముందుమాటను - తొలి పలుకు, మున్నుడి, శీర్షిక అంటారు. 

* జాతీయం( పలుకుబడి) - అనగా ఒక విశేష అర్థాన్నిచ్చే దానిని జాతీయమంటారు 

* శబ్దపల్లవం అనగా రెండు వేరువేరు అర్థాలున్న పదాలు కలిసి మరో అర్థాన్నిచ్చే పదాన్ని శబ్దపల్లవం అంటారు. నామవాచకానికి క్రియ చేరిన పదాలను శబ్దపల్లవమంటారు.'మేలు కొను' అనేవి 2 పదాలు1 మేలు అనగా మంచి 2 కొను అనగా కొనటం ఈ 2 పదాలు కలిసి కొత్త అర్థాన్ని ఇస్తాయి. మేలుకొను అనగా నిద్ర లేపటం అనే అర్థం వచ్చింది. 




కామెంట్‌లు

ఈ బ్లాగ్ నుండి ప్రసిద్ధ పోస్ట్‌లు

శతక లక్షణాలు, శతక కవులు

 శతక లక్షణాలు 1.సంఖ్యానియమం(100 to 108) శతకం అనగా 100 పద్యాలు,త్రిశతి  200లపద్యాలు, పంచశతి  500ల పద్యాలు,సప్తశతి  700ల పద్యాలు  2. మకుట నియమం( ఏకపద, అర్థపాద, ఏకపాద, ద్విపాద మకుటాలు)  3. రస నియమం( భక్తి, వైరాగ్యం, నీతి, శృంగారం)  4. ముక్తక నియమం : ఏ పద్యానికి ఆ పద్యమే స్వతంత్ర భావం ఉండటం  5.ఛందో నియమం : వృత్త, జాతి, ఉపజాతి ఛందస్సు 6. ఆత్మాశ్రయభావన నియమం  7. ఉదాహరణలతో  వివరించటం  పద్యాలను బట్టి శతకాలను 15 రకాలుగా వర్గీకరించారు .1) భక్తి 2) శృంగార 3) నీతి  4) వేదాంత 5) హాస్య 6) చారిత్రక 7) కథా  8)చాటు 9) జీవిత చారిత్రక 10) స్వీయ చరిత్ర  11) వ్యజ్య నిందాస్తుతి 12) సమస్యాత్మక  13) నిఘంటు 14) అనువాద15) అచ్చ తెలుగు                    * శతక కవులు * 1.యథావాక్కుల అన్నమయ్య : 12వ శతాబ్దం   సర్వేశ్వర శతకం, మకుటం : సర్వేశ్వర  2.పాల్కురికి సోమన : 13వ శతాబ్దం,  వృషాధిప శతకం, రచనలు : బసవ పురాణం, బసవోదాహరణం, పండితారాధ్య చరిత్రం  3.బద్దెన :13వ శతాబ్దం, సుమతీ...

చెలి నీవెవరు

ముందుమాట " చెలి నీ వెవరు " అనే కవితా సంపుటి నిశీధివేళ ఒంటరిగా నేను స్వప్నంలో విహరిస్తుంటే మేలి జలతారు ముసుగులో తాను తారసపడి నాతో నడుస్తూ ఎన్నో ఊసులు చెబుతూ ఒంటరి తనాన్ని దూరంచేస్తూ నేనున్నానని బాస చేసి ప్రాతః సమయాన నన్ను నిద్రలేపి మాయమయ్యేది. తన మాటల్లోని భావాలను తన సుందర రూపాన్ని గుర్తు చేసుకుంటూ అరుణోదయాన అక్షరరూపం కల్పిస్తూ తనను కవితల్లో చూసుకుని మురిసిపోతూ నా దినచర్యను కొనసాగి స్తూ రాత్రి ఎప్పడౌతుందా అని ఎదురుచూస్తూ కనిపించని మనిషిని అన్వేషిస్తూ ఈ కవితా సంపుటిని వ్రాయటం జరిగింది. ఇట్లు , మీ యేటూరి మురళీకృష్ణ కుమార్ ********************************************** నేనెవరో తెలుసా పారే సెలయేరు నడుగు పండు వెన్నెల నడుగు చల్లగాలి నడుగు పరవశించే ప్రకృతి నడుగు గానానికి మైమరచిన గోవుల నడుగు గోవర్ధనగిరి నడుగు ఆరాధించే గోపికల నడుగు నన్ను ప్రేమించిన రాధ నడుగు అందరి ఆరాధ్య దేవుడిని నేను   మీ మురళీ కృష్ణుడిని నేను ***************************** చెలీ నీవెవరు ? నీ మోము చూస్తే పున్నమి నాటి చంద్రుడ్ని తలపిస్తోంది నీ నవ్వులోని స్...

దేశం - రాష్ట్రం - తెలుగు భాష ఔన్నత్యం

మన దేశం భారత దేశం మన దేశం శత్రు దుర్భేద్యమైనది భారతదేశం అలీన రధసారధి మన దేశం శాంతి సమానత్వ సౌభ్రాతృత్వం గలది మన దేశం లౌకిక ప్రజాస్వామ్య గణతంత్ర రాజ్యం మన దేశం భిన్నత్వంలో ఏకత్వ స్వరూపమే మన దేశం చారిత్రక కట్టడాల నిలయం మన దేశం కళలకు పుట్టినిల్లు మన దేశం నవరసాల మేళవింపు మన దేశం పున్నమి నాటి చంద్రుని వంటిది మనదేశం మన దేశం భారత దేశం ------------------------------------------------------ ఈ దేశం మనది భారతదేశ దాశ్య శృంఖలాలు తొలగించడానికి సీతారామరాజు ఝాన్సీ లక్ష్మీబాయి ఉయ్యాలవాడ నర్సింహారెడ్డి భగత్ సింగ్ నేతాజీ వంటి వారు ఆయుధాలు ధరించి విడివిడిగా యుద్ధాలు చేసి ప్రాణాలు విడిచారు కొందరు మితవాదులు కరపత్రాల ద్వారా నినాదాల ద్వారా ప్రభుత్వానికి వ్యతిరేకంగా పోరాడినా ఫలితం శూన్యం లాల్ బాల్ పాల్ వంటి అతివాదులు చేసిన ప్రయత్నాలు కూడా ఫలించలేదు కారణం విడివిడిగా పోరాడటమే ఆయుధం ధరించిన వాడు ఆయుధంతోనే మరణిస్తాడనే విషయం గ్రహించిన గాంధీజీ సత్యం అహింస శాంతి అనే ఆయుధాలు ధరించి డూ ఆర్ డై అనే నినాదంతో ప్రజలందరిలో స్వాతంత్య్ర కాంక్షను రగుల్కోపి ఒక చెంప మీద కొడితే మరో చెంప చూపండంటు ఒకే ...